Haaruitval
Seizoensgebonden?
Haaruitval Seizoensgebonden?
Is haaruitval Seizoensgebonden?
Valt je ook op dat je in de herfst meer haar verliest? Ergens tussen eind augustus en eind november lijk je opeens meer haar te verliezen. Niet iedereen merkt het, maar bij sommigen is het haarverlies wel drie tot vier maal meer dan normaal. Om te begrijpen waarom je haar juist in dit seizoen uitvalt, moet je eerst begrijpen hoe haren functioneren.
Haar begrijpen
Je hoofdhuid bevat vele tienduizenden haarfollikels: kleine fabriekjes die haren produceren. Het gemiddeld aantal haarfollikels of haarzakjes op de hoofdhuid ligt rond de honderdduizend en is genetisch bepaald. Mensen met blond haar hebben gemiddeld meer haarfollikels dan donkerharigen. De haarfollikels, omhuld met soepel collageen, ontwikkelen zich in een cyclus van drie fasen: een groeifase, een overgangsfase en een rustfase, waarin ze hun haar verliezen en in de stand-by modus gaan. Na twee tot twaalf maanden worden de haren weer actief en begint de cyclus weer van voren af aan.
90% groeit, 10 rust
Die drie fases vormen samen een cyclus van ongeveer drieënhalf jaar. In die drieënhalf jaar is er gedurende de eerste drie jaar een groeifase, ook anagene fase genoemd, waarbij de haren gemiddeld 0,5 mm per dag groeien (bij vrouwen iets sneller dan bij mannen). Na de groeifase volgt een kortere katagene fase waarbij de celdeling stopt en het haar steeds dunner wordt. Tot slot is er de afbraakfase of telogene fase waarbij het haar loskomt uit de haarzakjes en uitvalt. Die laatste periode duurt ongeveer drie maanden. Bij de mens bevindt doorgaans circa 90% van de haren zich in de groeifase en 10% in de katagene of telogene fase.
Vacht
Bij dieren is het heel duidelijk dat met de verandering van seizoenen ook de vacht verandert. Bij de mens is deze overgang veel minder groot. Over het algemeen is de menselijke cyclus van haargroei en -afbraak vrij regelmatig. Toch is er wel een piek in menselijk haarverlies rond de maanden augustus en september, waardoor we toch invloed van de seizoenen waarnemen.
Waarom seizoensverandering en haarverlies samengaan
Zoals gezegd groeit ons haar, net zoals dat van andere zoogdieren, in fases. Niet al het haar zit in dezelfde fase. Dat zou ook niet kunnen, want dan zou het eens in de zoveel jaar in zijn geheel uitvallen en zouden we telkens eventjes helemaal kaal zijn. Onder normale omstandigheden bevindt circa 90% van de haarfollikels zich gelijktijdig in de groeifase en staat de resterende 10% op non-actief. Dit uit zich in een natuurlijk haarverlies van 50 tot 100 haren per dag.
Rustende haren
Uit onderzoeken blijkt dat er tijdens de rui meer haren in die telegone (rust)fase zitten dan normaal. Het blijkt dat de hoeveelheid haar in deze fase in juli het grootst is. Dat komt overeen met de herfstrui, want ongeveer honderd dagen nadat een haar in de telegone fase komt valt het uit. Waardoor wordt dit nu veroorzaakt?
Testosteron
Onder meer hormonen zijn de oorzaak van die plotselinge toename in haarverlies. Onze haren staan onder invloed van voornamelijk geslachtshormonen. Er zijn heel duidelijke aanwijzingen dat testosteron een rol speelt bij haarverlies. Gedurende de seizoenen veranderen onze hormoonlevels constant. Uit recente onderzoeken bij mannen en vrouwen bleken de speekseltestosteronlevels op hun hoogst in de herfst en op hun laagst in de winter. Dat ondersteunt het idee van de ‘herfstrui’.
Theorieën over de rui
Er zijn veel theorieën over de reden van die rui bij mensen. Eén daarvan houdt verband met de evolutietheorie. We zijn het grootste deel van ons lichaamshaar kwijtgeraakt tijdens de evolutie en hebben er lang hoofdhaar en ander soort haar voor in ruil gekregen, maar toch hebben we nog steeds op dezelfde momenten als de meeste zoogdieren een ruiperiode. Wellicht dat onze rui nog een evolutionair overblijfseltje is. Het verschil is alleen dat mensen na de winter hun wintervacht niet kwijtraken, maar in de herfst wel het extra haar verliezen dat in de zomer dient om je hoofdhuid tegen de zon te beschermen.
Seizoensgebonden of niet?
Iedereen verliest elke dag haren en soms is dit fenomeen seizoensgebonden. Volkomen normaal dus en in vrijwel alle gevallen vindt er ook weer nieuwe haargroei plaats. Bij sommige mensen is de dagelijkse haaruitval aanzienlijk, maar de hergroei ook, waardoor er per saldo nauwelijks haarverlies is. Tientallen haren in een kam of borstel zijn dus niet alarmerend, maar als er hele plukken haar op je kussen liggen kan er iets anders aan de hand zijn. Als je merkt dat er nauwelijks nieuw haar groeit of dat haar uitvalt volgens een bepaald patroon, bijvoorbeeld bij de slapen of de kruin, dan kan dat een indicatie zijn van een onderliggend haarverliesprobleem
Maak jij je zorgen over haarverlies?
Ga naar je huisarts of schakel een haarspecialist in. Bij Hair Sciencce Institute kun je altijd terecht voor een professioneel, eerlijk advies. Maak een afspraak voor een vrijblijvend consult met een van onze artsen.